ارزیابی مکاشفه ای محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

پژوهش حاضر با هدف تحلیل و تبیین، و شناسایی نقاط قوت و ضعف محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در بخش نمایه استنادی علوم ایران انجام پذیرفت. روش پژوهش کیفی و از نوع کاربردی بود و به شیوه مکاشفه ای انجام شد. به منظور انجام پژوهش مکاشفه ای از سیاهه وارسی که از ترکیب 3 سیاهه نیلسن (پیروتی، 2009)، چری و همکاران (لنکستر، 1997) و گالیور (2002) تدوین شده و روایی و پایایی آن نیز مورد تأیید قرار گرفته بود، استفاده شد. نمونه گیری پژوهش هدفمند و از جمله روش های غیراحتمالاتی بود. در این پژوهش ارزیابی به کمک 6 نفر از ارزیابان متخصص در رشته های کتابداری و اطلاع رسانی و علوم رایانه انجام شد. ایشان ارزیابی محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام را در 3 مرحله انجام دادند. ابتدا از ارزیابان تقاضا شد که به سوالات مندرج در سیاهه وارسی که در 8 مولفه طراحی شده بود، با گزینه های بلی و خیر پاسخ دهند. در مرحله دوم پس از گردآوری نتایج در مورد گویه هایی که از سوی ارزیابان پاسخ های متفاوت دریافت کرده بود، مصاحبه انجام شد و مشکلات موجود در این موارد بررسی گردید و در نهایت درجه شدت مشکلات با کمک ارزیابان دریافت و میانگین درجه شدت برای هر مولفه محاسبه شد. یافته های پژوهش نشان داد در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و در بخش نمایه استنادی علوم ایران از میان 83 گویه طراحی شده، در 8 مولفه سیاهه وارسی تنها 21 (3/25%) مورد رعایت شده بود و در 62 گویه (69/74%) دیگر با مشکلاتی همراه بود. مولفه های «طراحی کلی و جنبه های زیبا شناختی» و «اعمال محدودیت» با رعایت 50 % معیارهای مورد ارزیابی، از جمله مولفه هایی بودند که بیش ترین میزان همخوانی را با معیارهای سیاهه وارسی داشتند. نتایج نشان داد بیش ترین درجه شدت، مربوط به مولفه های «بازیابی مدارک»، «جست وجو» و «اعمال محدودیت» با میانگین 6/2 بود. این درجه شدت به معنای قرارگرفتن این مشکلات در زمره مشکلات اساسی پایگاه بود که رفع آن ها از الویت برخوردار است. به طور کلی یافته های پژوهش حاکی از ضعف محیط رابط پایگاه استنادی در رعایت معیارهای مورد ارزیابی بود.